Shkencëtarët zbuluan një ishull të vogël jashtë bregdetit të Grenlandës muajin e kaluar për të cilin thonë se është pika më veriore e tokës në botë, dhe u zbulua pasi lëvizën ajsbergët.
Zbulimi vjen pasi kombet e Arktikut – Shtetet e Bashkuara, Rusia, Kanadaja, Danimarka dhe Norvegjia – po luftojnë për kontrollin e Polit të Veriut rreth 700 km në veri, si dhe shtratin e detit përreth, të drejtat e peshkimit dhe rrugët detare që janë shfaqur duke shkrirë akullnajat për shkak të ndryshimit të klimës.
“Nuk ishte qëllimi ynë për të zbuluar një ishull të ri,” tha për Reuters Morten Rasch, një eksplorues polar dhe kreu i objektit kërkimor të Stacionit Arktik në Grenlandë. “Ne shkuam atje për mostra.”
Shkencëtarët fillimisht menduan se kishin mbërritur në Oodaaq, një ishull i zbuluar në vitin 1978 nga një ekip kërkimor danez. Vetëm më vonë, duke kontrolluar vendndodhjen e saktë, ata kuptuan se kishin shkelur në një ishull tjetër, që ndodhej 780 metra në veriperëndim.
“Ne jemi pak si studiues nga e kaluara, të cilët menduan se kishin mbërritur në një vend të caktuar, por në fakt gjetën një vend krejtësisht të ndryshëm,” tha sipërmarrësi zviceran Christiane Leister, i cili financoi ekspeditën.
Ishulli i vogël, me diametër rreth 30 metra, maja më e lartë e të cilit është rreth tre metra, përbëhet nga balta nga fundi i detit, si dhe morena, një grumbull materiali i depozituar direkt nga akullnajat që lëvizin vazhdimisht.
Anëtarët e ekipit kërkimor thanë se do të sugjeronin emrin “Qeqertaq Avannarleq” për ishullin e sapo zbuluar, që do të thotë “ishulli më verior” në gjuhën grenlandeze.
Në të njëjtën zonë, ishulli më verior në botë është kërkuar nga disa ekspedita amerikane në dekadat e fundit. Në vitin 2007, eksploruesi arktik Dennis Schmitt zbuloi një ishull të ngjashëm aty pranë.
Edhe pse të ekspozuar ndaj lëvizjeve të akullnajave, shkencëtarët thanë se pamja aktuale e ishullit nuk është një rezultat i drejtpërdrejtë i ngrohjes globale që ka zvogëluar shtresën e akullit të Grenlandës.
Rene Forsberg, profesor dhe drejtues i gjeodinamikës në Institutin Kombëtar Danez të Hapësirës, i cili ishte pjesë e një ekspedite që zbuloi Oodaaq në 1978, tha se toka e zbuluar i plotësonte të gjitha kriteret për t’u quajtur një ishull.
Ai konfirmoi se aktualisht është pika tokësore më veriore në botë. Zbulimi u raportua për herë të parë të premten nga gazeta daneze Weekendavisen.
